Yarı iletken sektörünün önemi herhalde hiçbir zaman son birkaç yıldır olduğu kadar büyük olmadı. Dünyanın en büyük iki ekonomisi -ABD ve Çin- bu alandaki hakimiyetini kaybetmek veya geride kalma riskiyle karşı karşıya kalmak istemiyor, hatta tahammül dahi edemiyor. ABD, hem kendi hakimiyetini sağlamlaştırmak hem de iyiden iyiye agresifleşen Çin’i ve yarı iletken endüstrisini frenlemek için bir dizi yaptırımlar uygulamaya başladı. Çin’in en yeni yarı iletken teknolojilerine ulaşımı ciddi oranda daraltılırken ülke, kendi endüstrisini canlandırmak için 40 milyar dolarlık bir fon başlatıyor. Çin, yarı iletkenler için 40 milyar dolar ayırıyor
Bahsi geçen 40 milyar dolarlık fon, Çin Entegre Devre Endüstrisi Yatırım Fonu (Büyük Fon olarak da biliniyor) tarafından başlatılan üç fonun en büyüğü olacak gibi görünüyor. Hedeflenen 300 milyar yuan (41 milyar $), 2014 ve 2019 yıllarında sırasıyla 138.7 milyar yuan ve 200 milyar yuan toplayan benzer fonları büyük oranda geride bırakıyor.
Çin, bu fonu resmi olarak doğrulamadı ancak konu hakkında bilgisi olan kişilere göre, yatırımın ana odağının çip üretimi için gerekli ekipmanların geliştirilmesi olacak. ABD yaptırımları altında Çin’in EUV teknolojisine erişimi bulunmuyor. Ekipman tedarik edemeyen Çin’in tek yolu ise kendi ekipmanlarını üretmekten geçiyor. Elbette ekipmanı mevcut rakiplerle aynı seviyede olacak hale getirmek uzun, zahmetli ve maliyetli bir iş olacak. Ancak herhalde bunu kendi imkanlarıyla yapabilecek tek ülke de Çin.
Başkan Xi Jinping uzun zamandır Çin’in yarı iletkenlerde kendi kendine yeterliliğe ulaşması gerektiğini vurguluyor. Bu ihtiyaç, Washington’un Pekin’in gelişmiş çipleri askeri, kuantum bilişim ve yapay zeka yeteneklerini arttırmak için kullanabileceği korkusuyla son birkaç yıldır bir dizi ihracat kontrol tedbiri uygulamasının ardından daha da acil hale gelmiş durumda. Ekim ayında ABD, Çin’in gelişmiş çip üretim ekipmanlarına erişimini kesen kapsamlı bir yaptırım paketini uygulamaya koydu ve ABD’nin müttefikleri Japonya ve Hollanda da benzer adımlar attı. Bununla birlikte resmi olmayan bilgilere göre hedeflenen fon, geçtiğimiz aylarda yetkililer tarafından onaylandı ve Çin Maliye Bakanlığı, bu fona 60 milyar yuan (8.2 milyar $) katkıda bulundu. Diğer katkıda bulunanlar ise belirsiz.
Önceki yatırımlar
Yukarıda da dediğimiz gibi şimdiye kadar Büyük Fon kapsamında iki büyük yatırım gerçekleştirildi. Büyük Fon yıllar içinde Çin’in en büyük iki çip dökümhanesi olan Semiconductor Manufacturing International Corporation (SMIC) ve Hua Hong Semiconductor’ın (HHS) yanı sıra flash bellek üreticisi Yangtze Memory Technologies ve bir dizi küçük şirkete finansman sağladı. Bu arada SMIC, Çin ve Çinli firmalar için büyük öneme sahip. Aşağıdaki ilgili haberimizi bu bağlamda okumanızı tavsiye ederiz.
Öte yandan şimdiye kadar yapılan yatırımlara rağmen Çin’in çip endüstrisi, özellikle gelişmiş çipler için küresel tedarik zincirinde öncü bir rol oynamakta zorlanıyor. Çin’in bu yatırım sayesinde aradaki makası kapatma ihtimali bulunuyor. Halihazırda “teknoloji”, yapay zeka ve gelişmiş yongalar etrafında katlanarak büyüyor. Gelişmiş yongalar, otomobillerden telefonlara kadar her alanda yer edinirken yapay zeka için de itici güç oluyor.
