Son yıllarda dünyanın sıcaklığının hızla arttığına dair giderek artan kanıtlar, iklim değişikliği tehlikesini daha da belirgin hale getiriyor.
insanları, atmosferdeki sera gazlarının artışının ve insan etkisiyle ilgili faktörlerin gezegenin sıcaklığını yükselttiğini vurguluyor.
Bilim insanları, 2022 yazında bunaltıcı sıcak hava dalgalarının Avrupa’da en az 70 bin kişinin ölümüne neden olduğunu söylüyor. Bu, daha önceki tahminlerden yüzde 10 daha yüksek.
Ölü sayısı tahmin edilenden büyük çıktı
Barselona Küresel Sağlık Enstitüsü’nden bilim insanları, 2022’deki sıcak hava dalgasına ilişkin ölü sayısı tahminini 62 bin 862’den 70 bin 066’ya çıkardı.
Veriler, ayrıca 2022 yazının son derece ölümcül olduğunu, ölümlerin 1998 ile 2004 arasında her yıl tahmin edilen sayının neredeyse iki katı olduğunu söylüyor.
Sıcaklığın neden olduğu aşırı ölümleri hesaplamak için araştırmacılar, sıcaklık ve ölüm verilerine epidemiyolojik bir model uyguladı.
Ölüm sayısındaki artışları sıcaklığın yoğunluğuyla karşılaştıran bilim insanları, sıcaklıktaki ani yükselişlerin neden olduğu aşırı ölümlerin sayısı konusunda oldukça doğru rakamlara ulaşmayı başardı.
Haftalık sıcaklık verileriyle ilgili daha önce yapılan bir araştırma, temmuz ortasından ağustos ortasına kadar anormal derecede sıcak bir ayın, Avrupa’da 38 bin 881 ölümle sonuçlandığını ortaya çıkarmıştı.
Sıcaklıkların en yüksek olduğu 18 ila 24 Temmuz arasındaki sadece bir haftada bilim insanları, ısıya bağlı 11 bin 637 ölümün meydana geldiğini tahmin ediyor.
Yeni hesaplama modeli daha güvenilir
1998 ile 2004 yılları arasında haftalık sıcaklık verilerini kullanan modeller, sıcaktan kaynaklanan ölümlerin sayısını her yıl yüzde 21,56 oranında eksik tahmin ediyordu.
Benzer şekilde araştırmacılar, İspanya için üretilen tahminleri haftalık veya günlük verilerle karşılaştırdıklarında, 2022’de sıcaktan kaynaklanan ölümlerin yüzde altı oranında eksik tahmin edildiğini buldu.
Uzmanlar, endişe verici bir şekilde, 2003’teki sıcak hava dalgalarının aksine, 2022’deki aşırı hava koşullarının istisnai olarak kabul edilemeyeceğini ve devam eden trendlerle uyumlu olduğunu belirtti.
Sıcak hava dalgaları dünya çapında giderek daha muhtemel ve daha yoğun hale geliyor; bunun en olası nedeni ise insan kaynaklı iklim değişikliği.
Genel olarak, daha önce oluşma ihtimali 10’da 1 olan bir sıcak hava dalgasının oluşma olasılığı artık neredeyse üç kat daha fazla.
2023 rekor sıcaklık artışlarıyla geride kalıyor
2023 yılının yaklaşık üçte birinde ortalama küresel sıcaklık, sanayi öncesi seviyelere göre en az 1,5 derece daha yüksekti.
Uzun vadede bu göstergenin altında kalmanın, iklim değişikliğinin en zararlı etkilerinden kaçınmak için çok önemli olduğu düşünülüyor. Ancak 2023, tarihteki en sıcak yıl olma yolunda ilerliyor ve 2024 daha da sıcak olabilir.
2023’te 86 gün 1.5 derecenin üzerinde geçti
Copernicus İklim Değişikliği Servisi’nden elde edilen verilere göre, şu ana kadar 2023’ün yaklaşık 86 günü sanayi öncesi ortalamadan 1,5 derece daha sıcak oldu.
Bu da henüz yıl bitmeden 2016’daki gün rekorunun kırıldığı anlamına geliyor.
Sıcaklık farkının 1,5°C’yi aştığı günler eylül ayında da devam etti; eylüldeki bazı günler sanayi öncesi ortalamanın 1,8°C üzerindeydi.
Copernicus İklim Değişikliği Servisi’ne göre, ayın tamamı sanayi öncesi seviyenin 1,75 derece üzerindeydi.
