Rapor, önceki gün İstanbul’da düzenlenen etkinlikle kamuoyuna tanıtıldı. Raporda 81 ilin ekonomiden eğitime, sağlıktan hukuka sosyoekonomik görünümü ele alınıyor.
Dolar kuru ve inşaat maliyetlerindeki yükselişin yeni ev stokundaki artışın önünde engel oluşturduğu ifade ediliyor. Bu nedenle talebin ikinci el evlere doğru akmaya başladığı vurgulanıyor. Raporda, 2023 Aralık ayında ortalama bir konut fiyatının 3 milyonun üzerinde olduğu ve asgari ücretle çalışan bir kişinin ortalama bir konuta sahip olması için 17 yıl boyunca bütün ücretiyle ödeme yapması gerektiği belirtiliyor. Özellikle ekonomik büyümenin yavaşlaması ve giderek artan inşaat maliyetlerinin bunda etkili olduğu değerlendiriliyor. Deprem riskinin yüksek olduğu İstanbul’da ise satılan her 10 evden 7’sinin ikinci el olduğu vurgulandı.
Raporu hazırlayan Dr. Elyesa Koytak, “İstanbul’la ilgili her politika konut meselesinden başlamalı. Ayrıca şehirleşme, okullaşma, kiracı oranı ve işgücünün son 10 yılda hızlı bir gelişim arz ettiği Güney Doğu illerinde de konuta erişimle ilgili özel politikalar devreye alınmalı” dedi.
Rapora göre, ev sahipliği oranı düşüş eğiliminde. Kiracı oranının en yüksek olduğu illerden ilkinin yüzde 37 ile İstanbul olduğu belirtilirken, ikinci sırada yüzde 36,3 ile Batman, üçüncü sırada ise yüzde 36,1 ile Gaziantep olduğu ifade ediliyor. Son 10 yılda ev sahibi oranlarındaki değişimin incelendiği raporda özellikle Doğu’da ev sahibi olma oranlarının yüzde 10’un üzerinde bir azalış gösterdiği değerlendiriliyor.
